Nghiên cứu trao đổi

HỒI SINH NGHỆ THUẬT HÁT LÔ TÔ – VĂN HÓA ĐẶC SẮC CHỐN SÀI THÀNH

Thứ ba , 10/05/2022 | 15:34 GMT+7

Một trong những hoạt động văn hóa nghệ thuật du khách có thể bắt gặp trên mọi con phố ở Sài Gòn, có thể coi là điểm nhấn văn hóa khi ở đây đó chính là nghệ thuật Hát lô tô, một loại hình chứa đựng nhiều giá trị văn hóa nghệ thuật đang đứng trước nguy cơ bị mai một.

Sài Gòn ( thành phố Hồ Chí Minh ) là một trong những thành phố lớn tại Việt Nam, ngoài có vị thế là thành phố phát triển Kinh tế số 1 đất nước, Sài Gòn còn có những địa điểm du lịch, văn hóa đặc sắc luôn thu hút một lượng lớn du khách trong và ngoài nước tham quan khi đến Sài Gòn. Rất nhiều những điểm đến độc đáo với đa dạng các hoạt động du lịch, văn hóa hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn nhiều trải nghiệm thú vị. Một trong những hoạt động văn hóa nghệ thuật du khách có thể bắt gặp trên mọi con phố ở Sài Gòn, có thể coi là điểm nhấn văn hóa khi ở đây đó chính là nghệ thuật Hát lô tô, một loại hình chứa đựng nhiều giá trị văn hóa nghệ thuật đang đứng trước nguy cơ bị mai một.

Các ca sĩ lô tô đang biểu diễn tiết mục chọn vé số

Các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian đã công nhận hát lô tô chứa đựng rất nhiều giá trị văn hóa chứ không đơn thuần là một hình thức giải trí. Mặc dù xuất hiện từ thế kỷ 16 tới những năm 1980, hát lô tô phát triển cực thịnh nhất là các tỉnh Nam Bộ. Hát lô tô họ hay đi cùng một đoàn khoảng 5 đến 10 người cùng nhau để biểu diễn nên gọi họ là gánh hát. Mỗi dịp tết đến xuân về hay lễ hội, các gánh hát lô tô luôn là điểm nhấn giúp không khí trở nên sôi động hơn hẳn. Các gánh lô tô cũng sẽ di chuyển liên tục qua các địa phương trong một khoảng thời gian ngắn. Bà con nào cũng phấn khởi mỗi khi nghe tin có đoàn lô tô ghé hát. Không chỉ phục vụ lời ca tiếng hát, các đoàn lô tô còn tổ chức nhiều trò chơi dân gian có thưởng như đập heo, phóng phí tiêu, câu cá hay đi cà kheo…, cùng những hoạt cảnh vui vẻ được tái hiện nhưng thâm sâu trong đó là sự châm biếm thói hư tật xấu, cỗ vũ điều tốt đẹp bằng tư duy sáng tạo linh hoạt. Hát lô tô còn góp phần gìn giữ văn hóa ca dao, tục ngữ, bài vè, các bài hát dân gian, thiếu nhi theo cách cực kỳ tinh tế. Đó là sự giữ gìn những di sản văn học dân gian đẹp đẽ khỏi bị mai một.
Khi kinh tế và đời sống tinh thần của nhân dân cả nước ngày càng phát triển, công nghệ dần dần thay thế các loại hình vui chơi truyền thống, hàng loạt hình thức vui chơi, giải trí công nghệ khác ngày càng lấn át các gánh lô tô truyền thống. Những buổi hội chợ trở hay những con phố có gánh hát lô tô trở nên thưa dần, một số các đoàn hát đã phải chảy nước mắt hoặc chuyển nghề khi khách đến nghe họ biểu diễn ngày một thưa thớt, và rồi lô tô bắt đầu trở thành ký ức. Thế nhưng, trong hai năm gần đây, lô tô bỗng trở lại trong đời sống của nhân dân rất nhiều, các phương tiện truyền thong hay các kênh giải trí bắt đầu khôi phục lại văn hóa hát lô tô. Nhiều người cũng đã nghĩ việc giữ gìn những văn hóa nghệ thuật dân gian rất quan trọng và hồi sinh hát lô tô và vấn đề cấp bách. Họ thấy và công nhận được những đóng góp giá trị của những gánh lô tô đối với giá trị tinh thần của chúng ta.

Đoàn hát Lô tô tân thời nổi tiếng Sài Gòn

Hiện nay, nhiều bạn trẻ yêu ca hát và muốn phục hưng ngành này đã lập ra gánh lô tô Sài Gòn tân thời, hoặc đoàn lô tô Hương Nam để thực hiện công cuộc thay đổi cách nhìn của mọi người. Với sự sáng tạo trong từng đêm diễn, biến tấu phong phú theo chủ đề đầy tính dân gian nghệ thuật, phối hợp với những “ sự kiện nóng ”… chúng ta đang có hy vọng lô tô lại được phục hưng trở lại. Các đoàn lô tô này rất tôn trọng tính truyền thống, ưu tiên mang áo dài, áo bà ba nguyên bản, không cách tân hoặc quá lố. Đồng thời, làm phong phú các đêm diễn bằng những vở hài kịch, cải lương, cổ trang cực kỳ hấp dẫn. Chính vì thế, dần dần cả giới trẻ lẫn trung niên đều tìm đến những gánh lô tô giữa các con phố Sài Gòn để được sống lại một ký ức vô cùng tươi đẹp, vừa mới lạ nhưng vừa thân thương, các đêm diễn cuối tuần của những gánh lô tô tân thời này đều được đông đảo khán giả ủng hộ. Đêm diễn nào cũng chật kín người. Nhiều bạn phải đến trước cả tiếng đồng hồ để tìm được chỗ ngồi ưng ý. Thế mới thấy, nếu có sáng tạo và biết cách làm cho trẻ trung, hợp thời thì không việc gì phải sợ bị mai một, lạc hậu và lãng quên cả.
Nếu có dịp du lịch tại Sài Gòn, bạn hãy ghé thăm một đêm diễn của những đoàn lô tô này, chúng ta hãy góp phần giúp cho giá trị văn hóa dân tộc luôn được bảo tồn. Suốt hành trình lịch sử, hát loto đã góp phần công sức vào kế thừa di sản văn hóa, giáo dục một cách tinh tế. Không ai có thể phủ nhận được điều này. Dù trải qua bao nhiêu năm tháng thì mọi người đều có thể cảm nhận được nhiều sắc thái văn hóa khác nhau qua loại hình hát lô tô. Có thể nói rằng, mảnh đất này là nơi hội tụ nhiều tinh hoa văn hóa nghệ thuật mà không một nơi nào có được.

Ngọc Tiến

Bình luận

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

                      
                         Vài suy nghĩ về đào tạo mỹ thuật ở bậc đại học xưa và nay
                          Lịch sử đào tạo ngành mỹ thuật ở bậc đại học tại Việt Nam đã được gần 100 năm với Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương mà nay là...

                         ĐIỀU KỲ DIỆU THUỐC ÔNG NỘI TÂM NGUYỄN
                      Hội chứng đại thực bào có đặc trưng làm rối loạn chức năng miễn dịch, diễn biến nhanh, nặng bởi nó liên quan trong việc tiêu diệt mục tiêu đích...

                         QUẢN LÝ KINH TẾ BÁO CHÍ CỦA CÁC TẠP CHÍ THUỘC LIÊN HIỆP CÁC HỘI KHOA HỌC KỸ THUẬT VIỆT NAM
                          Kinh tế báo chí được coi là một ngành kinh tế cụ thể trong một nền kinh tế. Trong đó, các cơ quan báo chí sẽ cung cấp những sản...

                         NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ ĐỘNG GIÚP CHUYỂN ĐỔI SINH KẾ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG TIỂU VÙNG SÔNG MÊ KONG
                          Cần nhanh chóng vận dụng các quy định mới của Luật Đất đai 2024 về sử dụng đất nông nghiệp để chuyển đổi sinh kế nông dân tại ĐBSCL; Xác...

                         Doanh nghiệp thẩm mỹ lao đao vì “cạnh tranh bẩn” thời công nghệ
                       Công nghệ thông tin đã mở ra cánh cửa để doanh nghiệp, đặc biệt là các trung tâm thẩm mỹ, phòng khám dễ dàng tiếp cận, trao đổi...